اثرات ژنوتیپ، ریز نمونه ها و تنظیم کننده های رشد بر ارگان زایی گیاه آفتابگردان

گیاهان روغنی بعد از غلات، به عنوان دومین منبع تأمین کننده کالری برای جوامع بشری محسوب می شوند. گیاه آفتاب گردان به دلیل داشتن روغنی با کیفیت و محتوای بالای اسیدهای چرب، مورد توجه می باشد. به منظور بهینه سازی کشت بافت آفتاب گردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال 92-91 انجام گرفت. در این آزمایش صفات تعداد ریشه، جوانه هوایی، کالوس، ریشه+ جوانه هوایی، ریشه+ کالوس، جوانه هوایی+ کالوس و ریشه+ جوانه هوایی+ کالوس ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل 5 رقم هیبرید آفتاب گردان در ترکیبات مختلف هورمونی هورمون های iaa، naa، bap، kin و 2,4-d مورد بررسی قرار گرفت. بررسی اثرات متقابل در خصوص صفات فوق نشان داد که ارقام مورد بررسی در این آزمایش در واکنش به ترکیبات هورمونی مختلف دارای اختلافات معنی-داری هستند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان ریشه زایی مربوط به محیط حاوی ترکیب هورمونیnaa+kin و ژنوتیپ های آذرگل وesbiba و نیز محیط حاوی ترکیب هورمونیnaa+bap و ژنوتیپ cirena ریزنمونه هیپوکوتیل بوده است. مقدار جوانه هوایی در ریزنمونه کوتیلدون ژنوتیپ های master و esbiba در محیط حاوی ترکیب هورمونیiaa+bap و نیز ژنوتیپ esbiba در محیط حاوی ترکیب هورمونی iaa+kin، بیشترین مقدار را داشته است. بیشترین میزان کالوس زایی در ریزنمونه کوتیلدون ژنوتیپ فرخ در محیط های حاوی ترکیبات هورمونیnaa+bap ، naa+kin و 2,4-d + bap و در ریزنمونه هیپوکوتیل ژنوتیپ آذرگل در محیط های حاوی ترکیبات هورمونیnaa+bap و naa+kin، ژنوتیپ فرخ در تمام محیط های کشت، ژنوتیپ master در محیط حاوی ترکیب هورمونی naa+kin و ژنوتیپ cirena در محیط حاوی ترکیب هورمونی naa+bap به دست آمد.